Navidad es algo grande en Noruega. Aparte de la navidad gringa (con papa noel y todo de esto) la celebración en el tiempo más oscuro del año es una tradición vieja, más vieja que la inglesia protestante en Noruega. Ahora les voy a enseñar algunas de las tradiciones navideñas que tenemos - Algunas religiosas, algunas de superstición y otras son nada más que raras.
1. Diciembre: Todos los niños tienen su calendario especial, así que los primeros 24 días de diciembre vayan más rápido. Este calendario tiene regalitos o sorpresas pequeñas para cada día.
2. 13 de Diciembre es el dia de Santa Lucía. Nadie sabe quien era esta santa, pero algunos niños (por ejemplo los niños del kinder) se visten con ropas blancas y desfilan para otras personas (como las otras clases del colegio) dando un tipo de pan amarillo a los alumnos.
3. El dia antes de la noche buena (llamado "la noche buena negra" o "la noche buena pequeña") todo del mundo se queda en las casas a las nueve de la noche, viendo la misma programa que siempre, la cual en ingels se llama "dinner for one". Es una programa muy corta sobre una señora comiendo la cena navideña con todos sus amigos imaginarios y el mayordomo (?) tiene que tomar el lugar de todos los amigos que no existen. Es bien graciso.
4. Preparaciones. Para navidad hay que lavar toda la casa y preparar por lo menos siete tortas navideñas diferentes, y por supuesto comprar un monton de regalos. Lo último no me gusta mucho - me da mucho estres (pero me gusta regalarlos!). Siempre me da pena gastar un monton de dinero porque es como un verdadero que todo del mundo tiene que comprar y consumir mucho más que normalmente (en diciembre todos pagan la mitad de los impuestos para poder gastar más) pero se que no todos puedan. Esta parte es la que no me gusta con la navidad.
5. El 24 de diciembre todos los niños vean películas viejas - algunas de Disney, un cuento de una princesa buscando una estella y otro cuento de la Cenicienta que encuentra tres nueces, mientras los padres arreglan las últimas cosas para navidad.
6. Al medio dia se come un plato parecido arroz con leche, pero no es dulce, con una nuez. El que encuentra el nuez recibe un regalito. Para los que viven en una granja (como yo) originalmente hay que dar un plato al hombre pequeño que vive bajo de la tierra para decir gracias por haber cuidado los animales en el año pasado (nosotros no lo hacemos, pero es otra historia).
7. En la tarde todos los que creen en Dios van a la inglesia. Este es la única vez al año que todo del mundo va a la inglesia. A las 5 las campanas llaman por una hora. Si tienes un rifle puedes tirar una vez al cielo como señalarar que ahora empieza la navidad. Desde este momento nadie puede matar a nada.
8. En la noche buena se come platos tradicionales - son de chancho, carne de cabrero o de pescado. Muchas personas han comido estos platos durante todo del diciembre en cenas navideñas con el trabajo, con diferentes organicaciones o con amigos, pero esto no vale. La cena navideña de la casa siempre es la mejor. Para postre es común comer una crema con arroz con leche y mermelada de fresa y todas las siete tortas mientras se abre los regalos.
9. "El primer día de navidad" es el día más sagrado del año. Ninguna tienda esta abierta, y las familias se encuentran para comer y pasar el tiempo juntos. Se cuenta en total 20 dias de navidad, hasta el 13 de enero, pero son los primeros siete dias (entre el 24 y el 31) que valen. El tercer dia es un dia más o menos "normal", pero la gente no trabaja muy duro.
10 En todos los dias de la navidad los niños pueden vestirse como brujas y trolles y ir de casa a casa para pedir dulce. Como Halloween en los E.E.U.U.
11. Año nuevo se celebra como año nuevo en todo del mundo. Todos van a fiestas con amigos y a las doce de la noche todo del mundo sale para ver los fuegos artificiales, lo cual es un placer bien frio, como estamos en el invierno y todos estan vistos en vestidos que no calientan mucho.
FLIZ NAVIDAD Y PROSPERO AÑO NUEVO
Sette meg på flyet og reiste til Brasil for å besøke Diogo som bur i Florianopolis. Sidan Florianopolis er godt kjent for sine mange strendar, viser eg eit strandbilde.
Dei første vekene i november var eg på tur med Guri. Me reiste til Cusco, Machu Pichu, Lago Titicaca, Nazca og Huancavelica. Det blei mykje buss.
og fall utan at det var noko særleg mange samanstøyt aa snakke om. Filming er dei gode på, fotballspelarane i Peru. Bårelaget maatte springe ut paa banen seks gonger, om eg ikkje talte heilt feil, for å frakte spilaren ut. Eit halvt minutt seinare sprang han ut på banen, frisk som ein fisk. Raude kort var det relativt få av denna under denna kampen. Berre eitt, faktisk (under fotballkampen mellom Peru og Chile blei det dela ut fire). Det blei vifta med ein del gule kort, men småknuffinga mellom fotballspelarane var ikkje noko 
saerleg å skrive heim om denna gongen. Ikkje blei det småknuffing mellom suportararne etter kampen heller.Ayer se fue Inma a españa. La voy a extranar muchisimo! Hoy se fue Maria Lucia, lunes se va Omar y martes me voy yo - y Bruno tambien. Ya se ha ido Claudia. El ciclo en Peru he pasado demasiado bien y ahora hay que pagar el precio. Voy a llorar mucho, pero vale la pena. Vale la pena porque en el futuro cuando estoy pensando de Peru voy a recordar la catolica, el gabinete, los chistes, los geografos maravillosos, los amigos divertidos, los viajes a Chipao, a Piura, a Huancavelica, a Cuzco, Puno y a Nazca. Voy a pensar a mi casita, mi techo, la avenida, las combis, las playas, la comida (y las hamburguesas - jajaja) - a toda mi vida como peruana! Y voy a pensar que lo pasé muy muy muy bien, y que algún día regresaré.
Como la vida esta llena de cambios no se puede quedarse melancólico y triste cada vez, pero recordar lo bueno que ya ha pasado y ver adelante a los nuevos horisontes.
At det nærmar seg jol i Peru er det liten tvil om. Her er det djingelbels, joletre, englar som dalar ned i skjul, jolenissar, joletre, blinkande ljos - ofte med pipande jolemusikk og snømenn på kvart einaste gatehjørne.
For meg verkar joledekorasjonen i Lima like malplasert som ei stråhytte på nordpolen. At folk dreg inn eit tre i stoga, er mystisk i seg sjølv, men det gjer me no alle sammen. Det som ergrar meg er den globale sanninga om at joletreet er eit grantre (bortsett frå for mormor og morfar som aldri sviktar furua). Sidan grantreet er ein ikkje-eksisterande art i Peru, så har alle sammen plastikkjoletre som snurrar rundt og pip jolesongar i utakt med dei blinkande ljosa og liksomsno på liksomgreinene.
Jolenissen er den same coca-colanissen som har høgsessong i desember over heile verden, godt pakka inn i raud topplue, vottar, sjegg og raud frakk (ein må passe seg for å fryse, slik sidan det er sommar). Snømenn er òg eit fenomen som høyrer jola til. Rundt om kring i byen har eg sett opptil fleire ulike oppblåsbare snømenn utanfor butikkar og hus. Og har eg forstått verspåmennene og -kvinnene rett, så er det lettare å finne snømenn i Lima enn i Noreg for tida. Då eg og Florian - min tyske leiligheitskamerat - handla inn grillmat og grillkol til ein fest her om dagen, høyrde me "I´m dreaming about a white christmas" over høgtalaranlegget. Det skar seg i øyro mine.
Også var det jolematen då. Jolemat i noreg er tradisjonsrik mat. Jolegrisen som blei slakta. Jolefisken som blei fiska. Pinnekjøtet blei hengt i buret. Her i Peru skulle ein tru dei åt ceviche, ein eller annan potetrettt eller noko anna ur-peruansk, sidan det peruanske kjøkenet er veldig mangfaldig - her har ein tilgang på ulik type mat frå hav til jungel og fjell. Men til jol et dei kalkun.
Alt er falskt. Alt er amerikansk. Og det ser ut som at for peruanarane er det HEILT naturleg. Eg spurde nokre venner korleis dei feira jol for hundre år sidan. Det var ingen som visste.
Derfor ser eg fram til å koma heim til fjøsnissen, mandelen i grauten, eit ekte grantreluktande joletre, dei sju kakesortane, grevinna og hovmeistaren, pinnekjøtet, fisken og fiskesuppa og det heimebrygga ølet.
Sidan maskina mi har tatt kvelden for godt har eg litt problem med å leggje ut bilde på nett, for no har eg mange bilete å vise. Derfor slenger eg ut nokon her på bloggen min i frå geografi-pcane. Trykk på bileta for å sjå stor versjon.
Det er lenge sidan sist eg har lagt att nokre ord no. Det er to grunnar til det. For det første så er det mykje skulestress for tida. På torsdag trudde eg fram til i dag at eg skulle ha fire presentasjonar i tri ulike fag. No viser det seg at eg skal berre ha tri. I tillegg må eg innlevere to oppgåver på torsdag og ei oppgåve neste veke. I nete veke kjem og alle eksamenane på rullande band. Mucho estres...
Den andre grunnen til at eg ikkje har skrive stort er fordi datamaskina er dødssjuk. Halvdaud er vel eit meir passande ord, for no vil han ikkje starte ein gong. Det har også hindra progresjonen i framføringsførebuingsprosessen.
Så til noko som har skjedd i det siste; Det har vore kommunevalg. Vinnaren i Lima er den same som sist. Folk her har ein tendens til å stemme på folk dei veit kven er. Det er derfor dei har valgt ein expresident som køyrde landet rett inn i geriljakrig og konkurs for 20 år sidan. "Han gjer ikkje same feilen to gonger på rad, og alternativet støttar Chavez (huff)", seier folk og stemte expresidenten opp i førarsetet att. Me får sjå korleis det går.
Det lønner seg å stemme ved valget. Vis ikkje så får ein bot. Måten dei skal hindre at folk stemmer fleire gonger ved same val er å stappe pekefingaren på røystaren i fiolett blekk som ikkje går vekk med det første, til stor skrekk for alle jenter med velstelte neglar, og det er ein del. Derfor gjekk alle peruanarane rundt med fiolette langefingerneglar den siste veka.
Når det er valg så er det ikkje lov til å selje alkohol heile helga (valet er alltid på ein sundag). Det betyr ikkje at folk ikkje drikk alkohol. Peruanarane HAMSTRAR meir drikkevarer før valget enn før nyttårskvelden. Eg er bombesikker på at det hadde dei ikkje gjort dersom det faktsik var lov til å handle alkoholen. No, derimot, blir det nesten mafialiknande tilstander. Folk bankar på dører, ser seg mystisk rundt, ventar til politiet har køyrd forbi, så opnar døra seg og varene kjem fort ut.
Eg har mykje å gjera for tida. I løpet av dei neste tri vekene har eg omtrent 14 ulike arbeid som skal innleverast og framførast, i tillegg til at dei avsluttande eksamenane nærmar seg. Og ikkje nok med det, så er datamaskina mi dødssjuk. Derfor brukar eg mi avgrensa tid på universitetets datamaskin på å oppdatere bloggen. Her prioriteraste det hardt, ser du.
Datamaskina mi blei alvorleg sjuk i går. Akkurat kva som feilar han er framleis uvisst, men det er ganske alvorleg. Det skjedde omtrent slik: Glad og fornøgd tasta eg i veg og var nesten ferdig med å skrive eit resumen frå ein gruleg kjedeleg tekst om bruken av quechua-alfabetet, då maskina brått slo seg av. Undrande slo eg han på att, og blei ganske skuffa då det viste seg at halve teksten min hadde fordufta, sjølv om eg hadde lagra i eit sett. Dermed sette eg i gong å reprodusere alt eg hadde skrive, men det varte ikkje lenge før manskina såg svart igjen. Eg derimot, såg berre raudt, slengte bøkane i veggen og marsjerte inn på badet. På badet var det ikkje så mykje å gjera, så då marsjerte eg ut att.
Då eg hadde roa meg littegrann og begynda å tenkje klart att, såg eg at Florian ikkje var heime. Flotters! Tenkte eg, då låner eg maskina hans (for det har han sagt at er ok). Men denna gongen hadde Florian tatt maskina med seg. Dermed bestemte eg meg for å returnere til senga. I god trav over kjøkkengolvet plumpa eg midt i 20 liter vatn som hadde, på veg i frå vaskemaskina, bomma på vasken og lagt seg utover kjøkkengolvet. Dermed blei eg våt på sokkane og begynda å koste opp att vatnet med ein nal og feiebrett. (Det viste seg å vera mykje meir effektivt enn den tradisjonelle kluten.) Det tok ganske lang tid, så det blei ikkje noko lang natt den natta heller.
Det var ikkje min kveld den kvelden. Håpar denna kvelden blir betre. No skal eg sjå å få avslutta quechua-alfabetteksten min.
(Ps. mor, far, Olav og andre som lurar på kva eg ynskjer meg til jol; tipset mitt er at dersom alle gjeng i hop og spleisar så ynskjer eg meg ei ny datamaskin)
Stader besøkt: Nasca og Huacachina
l å fly, men lot oss ikkje freiste av overfallsmennane og -kvinnene, for eg hadde fått eit nummer av Florian. Me har ei felles venninne, og faren hennes har eit flyselskap i lag med fetteren. Dermed ringte me fetter Antonio og fekk spesialbehandling.
att. Der arbeidde åtte år gamle barn med kjemikaliar som kvikksølv utan anna sikkerheitsutstyr enn hanskar. Det såg trist ut.Stad: Puno - relativt usjarmerande by ved Titicacas bredder
Kom: fredag klokka halv seks om morgonen
Reiser: laurdag klokka halv fire
Har sett: Flytande øyer, faste øyer og tissar i ulike storleikar
Reisefølget på tri; Guri, ein sveitser som heiter Frank og meg sjølv kom trillande inn til Puno med ein Cruz del Sur-buss grytidleg fredagsmorgonen. På busstasjonen blei me overfalt. Me blei ikkje rana, men overfalt av ein mann som absolutt ville selje oss ein tur til nokre øyer på Titicacasjøen. Då me til slutt takka ja, hadde me halvanna time på å få plassert oss på eit hostel og jakte på mat. Det blei ikkje mykje søvn den dagen heller.
Turen var verdt det. Første stopp var ein haug flytande øyer. Dei hadde eit indiansk folkeslag laga for å sleppe unna dei slemme og krigerske Collaene for 600 år sidan. Collaene ville nemleg halde det første folkeslaget som slavar i gruvene sine. Dermed stakk dei til sjøss med sivbåtar, som dei seinare klarte å utvikle til flytande øyer (veldig kjapt forklart). No bur dei framleis der, og i tillegg til å drive med fiske, landbruk på fastlandet og oppdrett av sjøfugl, så tek dei i mot bataljonar med turistar kvar einaste dag. Eg ignorerte det-er-rart-å-springe-rundt-å-ta-bilete-av-rare-indianarfolk-i-lag-med-alle-dei-andre-gringoane-kjenlsa og knipsa i veg i hytt og gevær.
Etterpå gjekk turen vidare til ei anna øy. Den båtturen/søvnen tok to timar. På den andre øya var det bratt, terasselandbruk og mykje suvernirsal. Mennane som var ugifte sprang rundt med raude og kvite hetter, medan dei som var gifte hadde skifta til ei heilt raud hette.
Det som er kjekt med å reise slik i turgruppe er at ein møter er fleire folk som er på reisefot. I tillegg til sveitseren så blei me kjent med Emma (litt irsk, og litt frå ei øy i den engelske kanal). Ho hadde lest om eit fertilitetstempel ikkje langt unna Puno. Sjølv om ingen av oss har nokre store planar om å formere oss med det første, så måtte tempelet så klart undersøkast. Fertilitetstempelet var ein ruin med ein haug med steintissar inni. I midten var det ein ekstra stor tiss. Den satte damene som ikkje klarte å produsere ungar seg oppå og prøvde å tøme chicha (gjæra maisdrikk) ned i ein sprekk framfor. Dersom dei traff blei det unge. Me tok ikkje sjansen på å gjera det same (ein veit aldri med slike ting) - ikkje hadde me chicha eller cocablad heller, så det fekk halde med bilete. Dei blir lagt inn så fort eg kjem til den knirkete datamaskina mi i Lima.
Om eit par timar set me oss på bussen som tek oss til Nazca. Der håpar me på å sjå nokre mystiske linjer i bakken. Det betyr småfly!ç
Til slutt vil eg minne om at guri sine lesarar er mykje flinkare til å kommentere på bloggen enn det de er! Eg tørstar etter å vita kven som eigentleg les denna sida, og kva de synest om han...
No er eg i Cuzco. Her blir eg verande i omtrent 5 timar til, før eg, Guri og ein sveitser som slengte seg med, set kursen oppover i høgdegradane til Puno og ein liten dam som folk driv og kallar Titicaca.
Ein ting er obligatorisk for alle som er i Cuzco; besøke Machu Pichu. Som dei gode turistane me er, så betalte me også ein himmelhøg sum for å køyre eit skranglete tog i fire timar heilt til den gamle incabyen. Det vil seia, me kom ikkje heilt fram med toget, for Machu Pichu ligg ganske langt oppe i ei li.
For å koma seg opp kan ein gjera to ting; stige dei 600 høgdemetrane(blei det sagt, eg holdt ikkje telling) til fots eller svinge seg opp med bussen. Guri ville ha god tid på toppen, så ho tok bussen, medan eg trassa regnver og steile bakkar og tok beina fatt. Det var tungt - tyngre enn vulkanklatringa i Guatemala, Ulriken på 45 minutt og elgjakt i Veggsfjellie kjentest det ut som. Det hadde eg sikkert berre godt av, for i Lima finst det mykje mat og heller lite fysisk aktivitet. Machu Pichu var uansett verdt både sveitten og myggstikka som har dekorert leggane mine. Foto derifrå kan sjåast neste veke.
Ellers så har fleire interesante fenomen blitt observert. For det første er turistar nærmast ein turistatraksjon i seg sjølv. Då eg klatra meg oppetter mot Machu Pichu, steg for steg, sveitt og tungpusta møtte eg ein haug med både peruanarar og turistar som hadde gjort seg ferdig med severdigheitane på toppen og var på veg ned. Men bilde ville dei ha; bilde seg sjølv saman med sliten, sveitt, tomatraud turist (meg). No har i alle fall seks peruanske kamera bilete av seg sjølv og sveitt nordmann. Dei kjem nok til å flire godt når filmane blir framkalla.
Det eit anna fenomen eg har oppdaga er at italienske pensjonistar ikkje har køkultur. Det fant me ut då me venta på bussen som skulle frakte oss ned att til toget. Ikkje berre var køen lang og me hadde dårleg tid. I tillegg var køen full av nemnde italienarar som var sure fordi me hadde tilfeldigvis stilt oss opp midt i gruppa deires. Omringa av italienske gamlingar på alle sider, som absolutt skulle koma først inn på bussen blei me nærmast blinde av paraplyar i augo, dytta ned trapper, skubba og puffa. Det er den raraste køen eg nokon gong har stått i. Eg kan fortelje at me rakk toget etter heftig springing.
Eit tredje observert fenomen er grisar på tak. Kvart einaste tak i Cuzco har to grisar og eit dekorert kors på taket, trudde me. Det viste seg at det ikkje var grisar i det heile tatt, men oksar. Dei er plassert der for å gje huset styrke og verne det mot vonde ting, som til dømes jordskjelv. Derfor har eg og Guri gått til innkjøp av to minivariantar av dessa grise-oksane som skal verne vårt krypinn i Torborg Nedreaasgate. I mangel av tak (bur i blokk) har me avgjort at dyra skal hengast på døra.
Til slutt vil eg minne om at Guri er på sama ferda som meg, og oppdaterer bloggen sin omtrent like ofte som meg. Hennes opplevingar kan lestast her
Huancavelica er eit av dei aller fattigaste områda i Peru og ligg langt oppe i Andesfjella, på godt over 4000 meter over havet. Det var derfor eit eigna reisemål for kurset Andinsk og Amazonisk geografi, synest professor Nicole Bernex.
Derfor forlot eg Guri mutters aleine i Lima og sette meg på den skranglutaste bussen eg har køyrd på lenge. Og den køyrde me lenge; 12 timar tok turen oppover i fjellheimen. Guri sendte eg på danseshow og strandtur med nokre av vennene mine, som ledd i den store overleve-i-framand-by-med-rart-språk-testen. Korleis det gjekk kan lesast på bloggen hennes.
Eg tenkte på fleire songar gjennom turen. Først "hompetitta" me oss oppetter dårlege vegar, forbi den tiande mest ureina byen i heile verden, før me endeleg kom fram. Den ureina byen var ein gruveby, så klart. Me skulle óg vitje ei gruve - Julcani, men den var mykje mindre og låg mykje lenger vekk frå sivilisasjonen, så då blei det hompetitten i tri nye timar. På gruveområdet blei me gjort skikkeleg stas på; me fekk firerettars lunsj, trirettars middag, caps og gratis minibuss. Så var det "hei hå hei hå, til arbeid skal vi gå", og inn i gruva bar det. Jentene fekk eigentleg ikkje lov til å gå inn i gruva, for det betyr ulykke, men så lempa dei på overtrua og slepte oss inn likevel.
Eg som i utgangspunktet var veldig skeptisk til gruvedrift har forstått at det betyr ikkje berre ureining. Tvert i mot; denna gruva hadde nøye kontroll med vatnet som rann ut, arbeidarane arbeidde ikkje meir enn 8 timar dagen og dei organiserte ei rekkje aktivitetar for familiane til arbeidarane óg. Som tildømes arrangerement av datakurs, handverkarverkstad (som no har blitt ei heil lita bedrift) og skule for barna.
Me vitja og eit aureoppdrettsanlegg. Der laga dei aure som dei eksporterte blant anna til dei største supermarknadene i Lima og til Noreg. 90 % av dei tilsette er lokale kvinner og anlegget hadde god omsetning. Det verka som eit kjempeprosjekt! Bortsett frå at det er dumt å eta peruansk aure i Noreg, dersom norsk aure er å få tak i. Eg får vel heller handle så mykje fisk som mogleg så lenge eg er her til lands.
Eg skal lova at det er "friskt og lett oppå fjellet, oppå fjellet" når ein er 4000 meter over havet. Dermed blei det både "OL-floking" og "hode, skulder, kne og tå" for å halde varmen.
I skrivande stund har eg og Guri (ho overlevde testen, kan eg røpe) kome oss til Cusco. Derfor har eg ikkje så mange bilete å publisere akkurat her. Men tek de turen innom mitt rom, så kan de sjå på bilete både frå Piura og frå Huancavelica.
I morgon skal me sjå på gamle steinar i formasjon på ein fjelltopp, betre kjent som Machu Pichu. Det blir stas.
Eg er i farta for tida. Det betyr underskot på søvn, mykje å skrive om men lite tid å skrive på. No har eg ei farte-pause på ca 1 dag, så no kan det sovast og skrivast. Eg har lova skrive om traumatiske grensestasjonar, korrupsjon, mototaxi, Stillehavet og besøk, så no er det berre å sette seg godt til rette og la augo rulle seg nedover sida.
emakkoppdrett som studentprosjekt og den største grisen eg nokon gong har sett. Seinare såg me på ein dam og eit vasskraftverk, men det gidd eg ikkje skrive noko meir om her.
kryssar alle ulovlege varer, som til dømes bensin. Folk svømte under brua med 12 tønner bensin på slep, medan grensevakta stod oppå brua og drakk kaffe og såg "ingen ting".
n, vent-litt-til-beskjedar, fleire rudnar sjakk og backgammon fekk me eindeleg lov til å reise inn i Peru på lovleg vis. Etter å ha tatt fire andre vanelge taxiar på fire hjul, ein buss og ein mototaxi på tri kom me endeleg fram til ein bitteliten kystby med eit hostell på stranda. Der venta resten på oss, og der bada eg i Stillehavet. Stillehavet er omtrent som alle andre hav; vått og salt og eg blei forkjøla, men det er i det minste Stillehavet, så det var verdt det. 
SÅ lang tid tok det før den langsiktige planen endra seg; To veker - eg kom meg ikkje ut av eksossuppa Lima denna helga heller. Det var ingen som ville reise med meg, og dei som var på resiefot reiste på så upassande tidspunkt.
I staden fekk eg feira ferdige eksamenar med ein skikkeleg reklamefinansiert oktoberfest. Type kjempestor bierstube - utan Kjell, men med dansing på bordet, tysk mat (worst), tyrollorkester og drikkeviser. Min tyske leiligheitskamerat Flo blei heilt opp sentimental, sjølv om han i utgangspunktet ikkje kan fordra tyrollorkestermusikk. Før ein kom inn i festteltet så måtte ein sjå på alle dei tyske nye fancy bilane, beundre dei vakre kjøleskåpa frå Bosh, og ta i mot litt reklame frå Siemens og diverse hundematselskap. Produkt som den jamne peruaner aldri har råd til.
Og til slutt ei lita retting: siste alvorlege jordskjelv i Peru var i 2001. Dårleg research frå mi side førte til ein kjempebom i førre innlegg. Huff.
Eg har opplevd mitt første skikkelege jordskjelv. Det skjedde ca klokka seks i dag tidleg. Eg var langt inne i draumeland då senga brått rista både seg sjølv og meg. Det viste seg ganske fort at det ikkje var senga det var noko i vegen med - heile huset var lealaust. Eg spratt ut av både draumeland og seng og tenke "shit, eg er i sjuande etasje" og så slutta ristinga like fort som han starta.
Dei seier i dag at det var eit relativt svakt jordsjelv, men at det varte ganske lenge. Så sjølv om eg heldt på å gå av støvleskaftet fordi det rista litt i huset, så har husa i Lima halde seg oppe heilt sidan det siste verkelege alvorlege jordsjelvet på 1700-talet (trur eg). Så eg skal nok overleve eventuelle framtidige ristingar, tenkjer eg.
No kan eg i alle fall skrive jordskjelv på lista over ting eg har gjor/opplevd i livet. Og det er ganske kjekt det òg.
Ny og betre? Litt for dyster? Saknar du den gode gamle grøne? Konstruktive komentarar blir motteke med takk, men du må tenkje deg om først. Eg vil ikkje ha nokon eg-likar-den-gamle-sida-best-for-den-er-eg-mest-vand-med-komentar.
I starten av opphaldet mitt i Peru reiste eg på nattur i Lima med Spanskskulen El SOL, ein monton av nordamerikanarar og eit videokamara. Videomannen har no redigert opptaka frå turen og lagt dei ut på nett.
Video 1 kan du sjå alle som var med på turen introdusere seg sjølv i dårleg lys.
Video 2 tek mest for seg nasjonalsongsynging (trur dei klypte vekk mi framføring av Ja vi elsker for å spare resten av verden for grusom tonebomming) og dansing på framfor ulike ompa-ompa-orkester i endå dårlegare lys.
Trur eigentleg dessa videoane er artigast for oss som var på tur, men de kan no alltids ta ein titt.
No har eg kome meg heilskinna gjennom tri eksamenar på framant språk. Vel, om eg kom heilskinna gjennom er framleis uvisst, for me har ikkje fått karrakterane endå, men eg har ei kjensle av at eg er på rette sida av strykegrensa. Strykegrensa er på elleve. Det betyr 12 - 20 er bestått og 11-1 er stryk. Det vil tida vise seg.
Quechuaeksamenen trudde eg skulle handle korleis snakke quechua. Type; Kuchiykichu? Arí kuchiymí. Manam kuchiykichu, kuchiykum. (Er grisen din? Ja grisen er min. Nei grisen er ikkje din, grisen er vår). Rett nok hadde me to andre tekstar å lese gjennom, men dei berre skumma eg fort forbi. Det viste seg å vera litt smådumt, for me fekk BERRE spørsmål frå tekstane. Trur likevel eg fekk svart eit eller anna som var sant...
Populasjonseksamenen var ikkje særleg vrien. Det var berre å diskutere litt overpopulasjon i verden, migrasjon og den demografiske utviklinga (dødsrate og fødselsrate). Så då las eg gjennom gamle oppgåver frå globaliseringsøkonomien og Aases migrasjonsteorifag, så gjekk det greit.
Den siste eksamenen var grenseforvaltning. Den trudde eg skulle bli vrien, for det var så mange detaljar å hugse på. Eit utall ulike sub-rom og slike ting. At det går ann å finne så mykje å seia om grensa mellom to land (Retting: to romlige strukturar) har eg framleis vondt for å forstå. Heldigvis trong eg ikkje nemne eit einaste sub-rom. I staden kunne eg skrive om kva funksjon grensa har i EU i forhold til andre land og om vikingar. I det eg skulle skrive om Smuttholet og russik kidnapping av norske fiskebåtkontrollørar så gjekk tida desverre ut. Prøvde å trykke inn så mykje fakta som mogleg frå Noreg, for på det feltet veit eg at professoren har lite peiling, og kan ikkje arrestere meg for faktafeil. Litt taktisk må ein vera i blandt.
Neste veke har eg heimeeksamen i andinsk og amazonisk geografi. Det er det vanskelegaste faget for ein må kunna masse ting om Andesfjella om Amazonas, og det kan ikkje eg slik utan vidare. Men eg er glad me har fire dagar på å skrive på. Då kan det hende eg får noko lurt ned på papiret likevel, og så slepp eg å pugge så fælt.
Så då håpar me lærarane forstår både handskrifta og spansken min, kryssar fingrane og held pusten og satsar på å få over 11.
